Янгиликлар
Davlat xizmatlari sohasidagi soʻnggi yangiliklar va yengilliklar maʼlum qilindi
Mamlakatimizda davlat xizmatlarini koʻrsatishda byurokratizm, sansalorlik va boshqa maʼmuriy toʻsiqlarni bartaraf etish, eskirgan va zamon talablariga mos kelmaydigan tartib-taomillarni tubdan qisqartirishga qaratilgan tizimli ishlar amalga oshirilmoqda.
Sohadagi soʻnggi oʻzgarishlar haqida adliya vaziri oʻrinbosari Xudoyor Meliyev kun.uz muxbiriga gapirib berdi.
Aholiga davlat xizmatlarini qulay va oson shakllarda koʻrsatish koʻlamini oshirish va fuqarolarning idorama-idora sarson boʻlib yurishining oldini olish maqsadida Vazirlar Mahkamasining “Oʻzbekiston Respublikasi hukumatining ayrim qarorlariga oʻzgartirishlar va qoʻshimchalar kiritish toʻgʻrisida” 2024-yil 18-dekabrdagi 847-sonli qarori qabul qilindi. Mazkur qaror bilan 5 turdagi davlat xizmatlari proaktiv tarzda koʻrsatish yoʻlga qoʻyilmoqda.
Proaktiv davlat xizmati deyilganda jismoniy va yuridik shaxslarning murojaatlarisiz vakolatli organlar tashabbusi bilan koʻrsatiladigan davlat xizmatlari tushuniladi. Ushbu qaror bilan:
· elektr energiyasini hisobga olish uskunalarini davriy qiyoslashdan oʻtkazish;
· tabiiy gazni hisobga olish uskunalarini davriy qiyoslashdan oʻtkazish;
· ichimlik suvini hisobga olish uskunalarini davriy qiyoslashdan oʻtkazish;
· issiq suvni hisobga olish uskunalarini davriy qiyoslashdan oʻtkazish;
· xususiy bandlik agentliklarini Xususiy bandlik agentliklarining reestriga kiritish xizmatlarini proaktiv tarzda koʻrsatilishi belgilandi.
Misol tariqasida, ichimlik suvini hisobga olish uskunalarini davriy qiyoslashdan (jismoniy shaxslar uchun – 8 yil, yuridik shaxslar uchun – 4 yil) oʻtkazish endilikda isteʼmolchilarning murojaatisiz amalga oshiriladi.
Bunda, taʼminotchi korxonaning masʼul xodimi hisobga olish uskunasining davriy qiyoslov muddatiga 3 oy qolganda proaktiv shaklda hisobga olish uskunasi mulkdorining ishtirokida hisobga olish uskunasini yechib oladi va 2 nusxada dalolatnoma tuzadi.
Shundan soʻng, hisobga olish uskunasi taʼminotchi korxona tomonidan dalolatnoma bilan birga metrologiya xizmatiga topshiriladi va 3 ish kuni ichida metrologiya xizmati tomonidan qiyoslashdan oʻtkaziladi.
Hisobga olish uskunasi qiyoslashdan oʻtkazilgandan soʻng, taʼminotchi korxona tomonidan 3 ish kuni ichida hisobga olish uskunasi fuqaroning ishtirokida oʻrnatilib, 3 nusxada dalolatnoma tuzilgan holda tamgʻalanadi.
Davlat xizmati koʻrsatilganligi uchun yigʻim jismoniy va yuridik shaxslarning shaxsiy hisobvaragʻidan avtomat ravishda yechib olinadi.
6 turdagi davlat xizmatlari kompozit tarzda koʻrsatish yoʻlga qoʻyilmoqda:
· koʻchmas mulkka boʻlgan huquqni davlat roʻyxatidan oʻtkazish va ushbu manzilga doimiy yashash joyi boʻyicha roʻyxatga qoʻyish;
· koʻchmas mulk ijara yoki tekin foydalanish shartnomalarini davlat soliq xizmati organlarida hisobga qoʻyish va ushbu manzilga vaqtincha turgan joyi boʻyicha roʻyxatga qoʻyish;
· davlatga tegishli bino yoki inshootni bir yildan kam boʻlmagan muddatga ijaraga berish va koʻchmas mulkka boʻlgan huquqni davlat roʻyxatidan oʻtkazish;
· E-auksion elektron savdo platformasida koʻchmas mulk obyektlarini sotish va koʻchmas mulkka boʻlgan huquqlarni davlat roʻyxatidan oʻtkazish;
· tibbiy faoliyat uchun litsenziya bilan birga rentgen uskunasidan foydalanish uchun ruxsatnoma olish;
· xavfli yuklarni tashish uchun sigʻimlarning yaroqliligi toʻgʻrisida xulosa bilan birga yadroviy va radioaktiv materiallar, radiatsiya manbalari, radioaktiv chiqindilar va qurilmalarni tashish shartlari va usullarining sanitariya qoidalariga muvofiqligi toʻgʻrisida xulosa olish.
Kompozit davlat xizmati bu jismoniy va yuridik shaxslarning bitta murojaati asosida vakolatli organlar tomonidan koʻrsatiladigan ikki va undan ortiq davlat xizmatlari majmuasidir.
Ushbu qaror bilan oʻzgarishlarga asosan, misol uchun, arizachilar koʻchmas mulkka boʻlgan huquqni davlat roʻyxatidan oʻtkazish (Davlat kadastrlari palatasi) bilan bir vaqtning oʻzida xohishiga koʻra ushbu manzilga doimiy yashash joyi boʻyicha roʻyxatga qoʻyish (Ichki ishlar vazirligi) uchun murojaat yoʻllashi mumkin.
Bunda, Davlat kadastrlari palatasi tomonidan koʻchmas mulkka boʻlgan huquq davlat roʻyxatidan oʻtkazilganda Ichki ishlar vazirligi tomonidan arizachi ushbu manzilga doimiy yashash joyi boʻyicha roʻyxatga qoʻyiladi.
Hozirgi vaqtga qadar mazkur jarayonlar vakolatli organlar tomonidan alohida murojaatlar asosida amalga oshirilgan.
Mazkur qaror bilan belgilangan davlat xizmatlarini proaktiv va kompozit shaklda koʻrsatilishi 2 oy muddatda yoʻlga qoʻyiladi.
Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 21-fevraldagi 86-son qaroriga oʻzgartirish va qoʻshimchalar kiritish orqali quyidagi 2 turdagi ruxsat etish xususiyatiga ega davlat xizmatlari koʻrsatish pasportlari tasdiqlandi:
· maxsus kiritiladigan biologik aktiv moddalar, yangi kimyoviy moddalar, oziq-ovqat qoʻshimchalari, biologik vositalar va materiallar polimer va plastik massalar, parfyumeriya-kosmetika mahsulotini olib kirish xamda ishlab chiqarish uchun ruxsatnoma;
· madaniy boyliklarni Oʻzbekiston Respublikasidan olib chiqish yoki vaqtincha olib chiqish huquqini beruvchi sertifikat olish.
Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 25-fevraldagi 88-son qaroriga quyidagi 3 turdagi faoliyat turlarini xabardor etishni nazarda tutuvchi davlat xizmatlarini koʻrsatish pasportlari tasdiqlandi:
· bojxona brokeri faoliyati;
· xalqaro kuryerlik joʻnatmalarini yetkazib berish boʻyicha faoliyati;
· nodavlat arxivlarni tashkil etish boʻyicha faoliyat.
Shu munosabat bilan, Vazirlar Mahkamasining 2012-yil 5-apreldagi
101-son qarori bilan tasdiqlangan Arxivlarni tashkil etish, qayta tashkil etish va tugatish tartibi toʻgʻrisidagi nizomda (3-ilova) belgilangan nodavlat arxivlar faoliyatini tashkil etishga doir ortiqcha tartiblar bekor qilindi.
Yaqinda tashkil etilgan matbuot anjumanida adliya vaziri oʻrinbosari 2018-yil 1-yanvarda faoliyat boshlagan paytda DXMlar tomonidan dastlab 37 turdagi xizmat koʻrsatilgan boʻlsa, hozirda 403 turdagi xizmatlar koʻrsatilayotganligini, har kuni oʻrtacha 100 mingga yaqin fuqarolarimiz Davlat xizmatlari markazlariga tashrif buyurib, xizmatlardan foydalanayotganligini taʼkidlagan edi.
Xususan, fuqarolarning shaxsan oʻzi kelgan holda 2023-yil davomida 9,3 mln.dan ortiq davlat xizmatlari koʻrsatilgan boʻlsa, 2024-yilning oʻtgan davrida bu koʻrsatkich 10,5 mln.dan ortiqni tashkil etdi.